زنان شاعر و ‌مبارز افغان

مقشوش: مرحوم حمیرا نکهت دستگیرزاده شاعر شناخته شده افغانستان می باشند. لطفا در اولین سوال ایشان را برای نسل جوان معرفی نمایید تا ایشان را بهتر بشناسند.
داکتر حمیرا جزو شاعران شناخته شده افغانستان به حساب می آیند که محل تولد ایشان در کابل بوده است. در لیسه زرغونه نیز فارغ گشتند. از طریق بورسیه اتحادیه نویسندگان افغانستان توانستند در بلغارستان دکترای خویش را در رشته ادبیات شناسی کسب نمایند. از داکتر دستگیرزاده پانزده اثر باقی مانده است از جمله می توان به کتاب های شط آبی رهایی، غزل در غربت و... اشاره نمود. یک سال پس از وفات ایشان نیز کتاب دیوان اشعار شامل پانزده اثر چاپی منتشر گردید
ایجاد انجمن انشا در هالند از جمله اقدامات استاد دستگیرزاده محسوب می گردد که در آن انجمن شاعران و نویسندگان دور هم جمع شده و برنامه های فرهنگی مختلف از جمله شب شعر و... را برگزار می نمودند. فعالیت های انشا نیز با وخامت حال داکتر حمیرا آهسته آهسته متوقف گردید. در حال حاضر فعالیت انشا متوقف شده چرا که کسی نمی خواهد به جای داکتر دستگیرزاده مسئول انجمن باشد
در آخر می توانم به این اشاره کنم که خانم دستگیرزاده فردی بسیار با جرئت و خوش اخلاق بود. همیشه هم صحبت خوبی به شمار می آمد و با شیرین زبانی گپ می زد. تا به حال کسی را ندیده ام که مثل ایشان خوش صحبت باشد. به زیبایی می سرود و به نوآوری نیز بسیار دقت داشت. حمیراجان در کنار اشعار کلاسیک اتفاقا اشعار به سبک نو و به خصوص سبک سپید بسیاری داشتند

مقشوش: نزدیک به دو سال از درگذشت استاد دستگیرزاده می گذرد، آیا زندگی این شاعر واقعا برای زنان افغانستان الگو و راهنما به حساب می آید؟
خانم دکتر حمیرا علاوه بر اینکه شاعر نیز بودند، اتفاقا با اخلاق خوبی که داشت، باعث می گردید تا الگویی برای زنان و مخصوصا نسل جوان محسوب شوند. با همت بلندی که داشت، باعث می شد تا سالها با بیماری سرطان مبارزه نموده و این مبارزه باعث حیرت همگان شده بود
نسل جوان ارتباط بسیار زیادی با داکتر حمیرا داشتند و با توجه به اخلاق خوب ایشان جوانان بسیار ایشان را گرامی می داشتند. هر چند شمار قابل توجه ای نویسندگان و شاعران پیش کسوت ما خانه نشین هستند اما از آنجایی که خانم دستگیرزاده قلم به دست بوده و احساسات نیک هم داشتند پس باعث می گشت تا دست از تلاش برندارند و نسل جوان را نیز راهنمایی کنند. خانم داکتر در کنار آنکه می سرود با نسل جوان و همقطاران خویش نیز در ارتباط بود. گاهی حتی جلسات شعر را در خانه حمیرا جان برگزار می کردیم به این خاطر که نمی خواستیم وقفه در جلسات شعر ایجاد شود

مقشوش: مهم ترین اثر خانم دستگیر زاده چه بود و چه پیامی داشت؟
همه آثار ایشان ارزشمند می باشند. تمام آثار ایشان را می پسندم و اتفاقا در آثار خویش به مبارزه علیه ظلم و استبداد، عدالت خواهی و.. برای حقوق زنان و وطن می پرداختند. خانم دستگیرزاده همیشه از طریق سروده ها و دست نوشته ها درباره ظلم علیه زنان مبارزه دادخواهی کرده و مبارزگری در میان تمام آثار ایشان دیده می شود. من همه کتابهای ایشان را دوست دارم اما کتاب آفتاب آواره را بیشتر می پسندم


مقشوش: آیا آثار خانم دستگیرزاده بر شعر زنان افغانستان و به خصوص نسل جوان تاثیری گذاشته است؟ آیا ایشان تنها شاعر بود و یا معلم نیز به حساب می آمد؟
بله، یکی از خصلتهایی که حمیرا جان داشتند، این بود که همیشه نوآور بوده و ایده های ناب در شعر استفاده می کرد پس باعث می شد تا دیگران تحت تاثیر اشعار ایشان قرار گرفته و نسل جوان نیز در اشعار خویش از حمیراجان پیروی می نمودند. علاقه نسل جوان به آثار داکتر دستگیرزاده به حدی بود که اشعار ایشان را دکلمه نموده اند
خانم دستگیرزاده در کنار اینکه شاعر بوده، الگویی برای جوانان محسوب شده و همیشه شاگردانی نیز داشتند که آنها را به خوبی راهنمایی می نمودند

مقشوش: با توجه به اینکه سالها با ایشان ارتباط داشته اید، خانم دستگیر زاده تا چه اندازه شاعر ملی گرا بود؟ آیا فقط ایشان شاعر بودند و یا فعال و مبارز نیز به حساب می آمدند؟
با توجه به اینکه سالها با ایشان در ارتباط داشتم، می توانم به این اشاره نمایم که شاعر ملی گرا بوده اند. ایشان مردم دوست بوده و مبارزه، حق طلبی، دادخواهی برای زنان در آثار ایشان انعکاس یافته بود. در کنار اشعار اتفاقا مقالات مختلف نیز داشتند که درباره مبارزه در مقابل خشونت علیه زنان نیز می نوشتند. بارها در تظاهرات خیابانی نیز اشتراک می نمودند. هر چند در اواخر که مریض شده بودند، در تظاهرات و... کمتر سهم می گرفتند


احمد سهیل احمدی
3.6.22