top of page

از دموکراسی تحت اشغال تا حکومت تقلبی

نزدیک به یک سال از سقوط جمهوری اسلامی و تغییر حکومت در افغانستان می گذرد. هر چند یازده ماه اخیر پر از حوادث فراموش ناشدنی بود با این حال در سال گذشته حکومتی از میان رفت که دو دهه ادعای دموکراسی و حمایت از احزاب داشت. از حکومت موقت کرزی تا پایان دوره هفت ساله غنی با فشار آمریکا همیشه ما شاهد حکومتهای ائتلافی بودیم که در آنها خبری از احترام به رای مردم نبود و حکومت میان احزاب و جریانات مختلف قومی و مذهبی تقسیم می گشت
اگرچه در پنجاه سال اخیر حکومتها تنها با زور سرنیزه و کودتا بر سرکار آمدند و بعضی از احزاب و چهره ها در آن حکومتها اشتراک داشتند اما در حکومت سابق به تمام این احزاب فرصت حضور دوباره داده شد و در نهایت دو جهت دست به مبارزه مسلحانه علیه اشغالگران زدند که یکی حزب اسلامی گلبدین حکمتیار بود و دیگری حرکت تنظیم طالبان به شمار می آمد، این دو جهت حکومت تحت اشغال را قبول نکردند در نتیجه در حکومت ائتلافی جایی نداشتند وگرنه در هیچ کجای جهان چنین حکومت ائتلافی سابقه نداشته است که انتخابات در آن تنها به صورت نمایشی برگزار می شد و پیروز در آن قبل از انتخابات انتخاب گردیده بود همچنین کابینه و پارلمان نیز در میان احزاب تقسیم می گردید. واقعیت فساد و تقلب در حکومت سابق بر همگان واضح بوده است
خبرنگار مقشوش همراه محمد انور متین مصاحبه کرده است. جناب محمد انور متین سالها در بستهای مختلف فعالیت داشته اند و از جمله موسسین حزب آبادی افغانستان بوده اند که از گذشته تا به امروز عضو هیئت اجراییه آن می باشند. در این مصاحبه به فعالیتهای حزب آبادی افغانستان در دوران حکومت سابق، تقلب و فساد در انتخاباتها و پلان حزب برای آینده پرداخته ایم

از دموکراسی تحت اشغال تا حکومت تقلبی

مقشوش: چه انگیزه ای سبب شد که پس از سقوط جمهوری دموارتیک خلق و بر سر کار آمدن حکومت موقت کرزی تصمیم گرفتید تا یک حزب با همراهی همقطاران سابق تان تاسیس نمایید، چه تفاوت هایی میان مرام نامه حزب فعلی شما با حزب دموکراتیک خلق وجود دارد؟
می دانید که احزاب با یک فرمان بوجود نمی آیند و با یک فرمان حذف نمی گردند. بلکه احزاب براساس شرایط موجود در جامعه بوجود می آیند. من بر این باور هستیم که دموکراسی در جامعه انسانی مثل جامعه افغانستان بدون حضور احزاب متفاوت نمی تواند تحقق یابد و با درک اهمیت این قضیه ما جمع شدیم و بعد از بر سر کار آمدن حکومت موقت کرزی یک مجلس موسسان برگزار نمودیم و در آنجا نام حزب، اصول، برنامه و رئیس حزب را تعیین نمودیم سپس حزب را در وزارت عدلیه حکومت سابق ثبت رسمی کردیم
دموکراسی بدون حضور احزاب ناممکن هست و هیچ گاه معنا نمیابد. فعالیت های حزب در تمام ولایات افغانستان انجام می گردید. در کنگره دوم نام حزب از نهضت فراگیر دموکراسی و ترقی افغانستان به آبادی افغانستان تغییر یافت. ضرورت مبارزات مدنی را بدون حضور یک حزب مردمی، نیرومند و سرتاسری در کشور ناممکن می دانم
حزب دموکراتیک خلق در فضای جنگ سرد و دنیای دو قطبی بوجود آمده بود و تفاوت هایی میان شعارهای آن حزب با حزب آبادی افغانستان وجود داشت. فضای حزب دموکراتیک خلق انقلابی و چپ بود و برای یک انقلاب چپ قدم برمی داشت. آن حزب از حمایت بلوک سرخ نیز برخوردار بود. با این حال حزب آبادی حزبی میانه رو، معتدل و طرفدار تحول در جامعه می باشد ما به دنبال این بودیم تا افغانستان به یک کشور دموکراتیک و مبتنی بر اصل رفاه اجتماعی شکل بگیرد. تاکید ما بر مبارزات غیرمسلحانه می باشد. ما معتقدیم که باید تمام جریانات با همدیگر همکاری و ائتلاف نمایند و حزب چپ به تنهایی نمی تواند اقدامات لازم را در افغانستان اجرا نماید

مقشوش: در بیست سال اخیر چندین انتخابات در افغانستان برگزار گردید که بحث فساد در آن بسیار دیده می شد، آیا حزب شما در این انتخابات ها حضور داشت؟ چرا نتوانسید نتایج درخشانی را به دست آورید؟
ما در انتخابات های ریاست جمهوری، پارلمانی و شورای ولایتی همیشه کاندیدا داشتیم و با اهداف حداقلی و حداکثری اشتراک می نمودیم. هدف حداقل ما بیداری، آگاهی، و بسیج مردم افغانستان بوده و می خواستیم مردم با دیدگاه ها و پلانها حزب آشنا گردند. با اشتراک در تمامی انتخاباتها توانستیم تا حدودی این اهداف را به دست آوریم و حزب را به جامعه معرفی نماییم همچنین توانستیم جامعه را بهتر بشناسیم تا اقدامات موثر بهتری برای جامعه انجام دهیم
در انتخابات ریاست جمهوری، داکتر منگل کاندید ما بود و نفر اول در آن انتخابات جناب کرزی گردید که امکانات دولتی را در اختیار داشت. فساد و فشارهای حامیان این نظام باعث گردید تا نمایندگان حزب آبادی افغانستان نتوانند در انتخاباتها آنچنان به پارلمانها و شوراها راه بیابند. در دور اول هر چند نمایندگانی به پارلمان راه یافتند که این حضور نمادین نیز به خاطر حمایت سازمان ملل از انتخابات بوده است
متاسفانه با توجه به تقلب و فساد نتوانستیم در انتخاباتها پیروزی چشمگیری به دست آوریم اما این نه پایان مبارزه خواهد بود و نه پایان تاریخ می باشد. کاندیداهای ما به خصوص کاندیدا در انتخابات ریاست جمهوری در تمام کشور با توجه به فرصتهایی که داشتیم اتفاقا رای به دست آوردند. ما پول و امکانات مثل باقی احزاب نداشتیم و تنها می توانستیم با مردم صحبت نماییم

مقشوش: چه عواملی سبب گردید تا چهره های میانی و تاثیرگذار جمهوری دموکراتیک خلق در حکومت سابق به خصوص دولت آقای غنی حضور داشته باشند؟ آیا عامل این اتفاق بحث قومیت گرایی می دانید یا اهلیت؟
این کسانی که در کابینه کرزی و بعدتر در کابینه غنی بودند؛ اتفاقا حضور ایشان سازمان یافته، معنادار و حزبی نبوده بلکه بر اساس تعلقات قومی و ارتباط با جریانات تاثیرگذار باعث گردید تا در حکومت کابل در کنار سایر نیروهای تکنوکرات در ساختار سیاسی حضور داشته باشند
ما با تعدادی از این افراد با توجه به سنتها و آشنایی سابق ارتباط محدودی داشتیم اما این ارتباط معنادار و حزبی نبود و ایشان با توجه به علایق سیاسی خاص خود بعضی حزبی را ایجاد نموده و بعضی دیگر تکنوکرات گشتند. آنها به عقاید و باروهای پیشین خویش پشت پا زدند و دیگر به آن عقاید نپرداختند
چپ گرایی تنها یک تفکر نیست بلکه یک عمل زنده و پویا برای دفاع از آرمانهای چپ است. این افرادی که در گذشته چپ محسوب می شدند اما در این دو دهه دیگر با تفکر و اصول چپی ارتباطی نداشتند پس اینها کاربرد جدی برای جریانات چپ نمی توانند داشته باشند و بعد از تغییر حکومت نیز با ایشان ارتباطی نداشته ایم

مقشوش: پس از تغییر حکومت در افغانستان، حزب شما در چه وضعیتی قرار دارد و با توجه به کنفرانس هفت می، چه پلان هایی برای آینده در نظر گرفته شده است؟
با تغییر حکومت در افغانستان نه تنها حزب آبادی افغانستان بلکه کلیه نیروها و احزاب با یک چالش جدی روبه رو می باشند که رهایی از وضعیت فعلی نیازمند اتحاد و همراهی کلیه نیروهای مترقی، ملی و مهین پرست افغانستان هست و همه ما با هم به این عمل بپردازیم تا به جنگ و خودکامگی پایان دهیم. حزب شوراهایی در کشورهای مختلف مثل آمریکا، اروپا و... داشته و دارد. شوراهای حزب آبادی افغانستان در سرتاسر جهان نمایندگان انتخابی به کنفرانس هلند فرستادند و ما نمایندگان در آنجا بر اصل تداوم مبارزات مسالمت آمیز، مبارزه با تحجر و بنیاد گرایی و... تاکید نمودیم. در این جلسه دیدگاه های مختلف بیان گردید و در آن آخر به این نتیجه رسیدیم که نه تنها با همراهی نیروهای چپ گرا بلکه باید تمام نخبگان افغانستان متحد گردیم تا برای یک تغییر مثبت در افغانستان آباد و سربلند مبارزه نماییم

احمد سهیل احمدی
20.7.22

bottom of page