ابهامات در صلح واقعی

مقشوش: در چند سال گذشته که موضوع صلح و مذاکرات بین الافغانی به میان آمده است، مجمع دانشمندان و متخصصان افغانستان چه اقدامات عملی برای پیشبرد صلح در افغانستان داشته اند؟
خدمت شما عرض کنم که مجمع در این رابطه حتی در کنفرانس بین المللی 2019 اسپانیا نیز صدای صلح را بلند کرد. در جلسات آنلاین ماهوار مجمع نیز هر دفعه بیش از چهل شخصیت علمی و سیاسی اشتراک می کنند در آنجا هم صدای صلح خواهی بلند است و سخنرانان به راه های برقراری و تحقق صلح می پردازند.
این کنفرانس ها هدف استراژیک مجمع را نشان می دهد که ما برای صلح و ختم جنگ هیچ گاه دست از کار نمی کشیم و فعالیت را ادامه خواهیم داد
در آخرین کنفرانس ماهوار ما سخنرانان از افغانستان و آسیا تا اروپا و کانادا صحبت کردند. پس از پایان جلسه نیز ده ها کامنت و پیام برای تقدیر و تشکر از کنفرانس به دست ما رسید و از فردای کنفرانس هم افراد مختلفی برای جلسه بعدی درخواست نوبت کرده اند

مقشوش: آیا مجمع دانشمندان و متخصصان افغانستان کدام راه حل و پیشنهادی برای بحران فعلی دارد که برای کنفرانس پیش رو نیز بفرستد؟
اعضا و دوستان مجمع خواهان صلح واقعی هستند چرا که همیشه در جلسات صحبت از این می شود که برای ختم جنگ، پایان خونریزی و خشونت در کشور یگانه راه مذاکره و گفتگوست. هیچ گاه جنگ راه حل بحران وطن نیست. این نظر بنده، هیئت اجرایی و تمام اعضای مجمع می باشد
ما در کنفرانس ماه مارچ که خانم حبیبه سرابی مشاور ارشد شورای عالی صلح افغانستان مهمان مجمع بود، ایشان سخنرانی نمودند و نظریات مجمع را با ایشان درمیان گذاشتیم. از آنجایی مسئله مذاکره یک مسئله دیپلماتیک و سیاسی است در نتیجه مجمع تمرکز بیشتری در این باره نمی کند. در کنفرانس مسئله کشورهای همسایه مثل پاکستان همچنین روسیه و آمریکا در میان است. امیدوار هستیم در گفتگو میان این کشورها بر روی یک راه حل برای افغانستان توافق گردد
کنفرانس پیش رو تاریخ قطعی ندارد و تا به حال بارها به عقب افتاده است چرا که طالبان طرح و دیدگاه دیگری دارند. با این حال اگر این کنفرانس فرض کنیم که برگزار گردد، طرح ها و پلان های مختلفی از سوی احزاب، سیاسیون و به خصوص وزارت امور صلح افغانستان آماده شده است. شورای عالی صلح به ریاست داکتر عبدالله یک طرح واحد از طرف افغانستان را در کنفرانس پیش رو قرائت خواهند نمود. این کار دقیق و درستی است که دولت با یک طرح واحد اشتراک کند و آن وقت باید دید که طالبان چه طرحی دارند
به نظر ما اگر اراده در طرفین وجود داشته باشد، صلح شدنی است. اراده به این معناست که طرفین در بعضی موارد از خود گذری نشان دهند و بخواهند از شروط و خواسته های خویش عقب نشینی کنند. در چنین شرایطی صلح ممکن خواهد شد

مقشوش: از نظر مجمع طرح حکومت موقت مطرح می گردد؟ چه طرف هایی از این طرح حمایت می کنند؟
درست است که پیش از این سه مرتبه حکومت موقت داشته ایم ولی مشکل افغانستان در آن دفعات حل نگردید. حکومت موقت باید راه و چاره قطع جنگ را مشخص کند. این مشکل در کنفرانس بن نیز وجود داشت چرا که طالبان دعوت نشده بودند. هر چند در کنفرانس پیش رو طالبان دعوت خواهند شد و به نظرم بخشی از مردم و سیاسیون موافق حکومت موقت هستند. امکان دارد طرح مذکور مورد توافق طرفین قرار گیرد اگر اراده ای وجود داشته باشد. طبق طرح وزیر امور خارجه آمریکا در حکومت موقت پیش رو می بایست پنجاه فیصد پست ها در اختیار دولت و مابقی در اختیار طالبان باشد

مقشوش: گفتگوهای صلح در افغانستان از منظر مجمع می بایست بین الافغانی باشد یا منطقه ای؟

از نظر مجمع صلح یک پروسه دو طرفه است. برای مجمع اهمیت دارد که نظر مردم افغانستان را هم بشنوند پس نیاز است که اجماع داخلی و منطقه ای وجود داشته باشد. کشورهای همسایه و فرامنطقه ای در هر صورت در مسئله جنگ و صلح افغانستان دخیل هستند. در چنین شرایطی صلح به نتیجه می رسد که آنها بپذیرند و صلح واقعی به تضمین جهانی از سوی سازمان ملل هم نیازمند است
احمد سهیل احمدی 5.7.21