top of page

از کرونا تا کوید 21

بیش از یک سال از شیوع کرونا می گذرد. این بیماری که فقیر و غنی را نمی شناسد نه تنها به تنفس بیمار آسیب وارد می کند بلکه مشکلات دیگری نیز به وجود می آورد. یک سال پیش در چنین روزی کسی فکر نمی کرد که کرونا ویروس یا همان کوید 19 می تواند اثرات مرگبار مالی و جانی بسیار شدید تر از آنفولانزای مرغی و خوکی حتی مارس و مرس داشته باشد. کرونا سبک زندگی و اجتماعی بشر را تغییر داده است و این روزها امید به واکسیناسیون سراسری باعث شده تا بشر به آینده امید بیشتری داشته باشد. امروز همه متوجه هستند که شیوع کرونا چه عواقبی داشت و سال بعد ممکن هست متوجه گردیم که واکسن چه تاثیرات ( مثبتی) داشته است
خبرنگار مقشوش همراه پرفسور دکتر سید رفیع الله حلیم مصاحبه کرده است. پرفسور حلیم عضو مجمع دانشمندان و متخصصان افغانستان همچنین و متخصص پرازیتولوژی هستند. ایشان استاد پوهنتون کابل و ننگرهار نیز هستند. حالا که یک سال از شیوع کرونا گذشته وقت آن است که به آن بپردازیم که چرا بیماری های ویروسی منتقل می گردند، امراض حیوانی چه ویژگی هایی دارند، انتی فروند و انتی بادی چیست؟ چرا آنفولانزای مرغی و خوکی شیوع یافتند و تفاوت آنها با کرونا چیست، چه شد که مارس و مرس شیوع یافتند و کرونا چه ویژگی هایی دارد. در باره این موارد گفتگو کرده ایم

از کرونا تا کوید 21

مقشوش: آیا به نظر شما انتقال عامل مرضی از حیوان به انسان و بعدا از انسان به حیوان امکان دارد ؟
بر طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی بیماری هایی که بین حیوان و انسان انتقال می یابند را زئونوز یا بیماری های قابل انتقال می نامند که تقریبا هشتصد بیماری مشترک بین انسان و حیوان مشخص گردیده است
ویروس کرونا یک زئونوز هست که از عامل حیوانی به انسان منتقل شده است. اولین بار در چین شیوع یافت که از خفاش به پستانداری به نام پانگولین از طریق مدفوع و تنفس خفاش در جنگل منتقل شده بود
بعضی از ویروس ها از جمله سارس و مرس از حیوان به انسان منتقل می گردند. همچنین بیماری سالک وقتی که پشه ای انسان را بگزد باعث می شود تا عامل شیوع بیماری را در انسان و حیوان منتشر کند. آنفولانزای خوکی در ابتدا فقط در بین خوک ها شیوع می یافت. بعد از آنکه دوباره جهش یافت باعث شد تا از انسان به انسان نیز منتقل یابد. اگر جهشی نداشت قطعا زنجیره انتقال بین انسان ها و پاندمی نیز اتفاق نمی افتاد

مقشوش: لطفا توضیح دهید که انتی بادی و انترفیرون چه ویژگی هایی دارند؟
برای پاسخ به این سوال ابتدا باید انتی ژن را بشناسیم. انتی ژن ها یک نوع پروتئین هستند. انتی ژن نوعی ذرات خارجی هست که در وارد بدن انسان می شود و سیستم بدن را تحریک می کند عملا انتی بادی را به وجود می آورند. انتی بادی ها از سلول های بدن در مقابله و مجادله با امراضی مثل انتی ژن ها تشکیل می شود. انتی ژن ممکن که ویروس، باکتری و... باشد. انتی بادی سلامت بدن را تامین می کند و پنج نوع دارد
انتر فیرون نیز مهم است و بیشتر فعالیت آن مربوط به مقابله با ویروس هاست. انتر فیرون ها مقاومت بدن را بهبود می بخشند که سایتو کاینها از این خانواده هستند. در 1957 انتی فروند کشف شد. اینان با سرطان، اچ آی وی و دیگر ویروس ها مقابله می کنند. هفت نوع از انتی فروند های پستانداران به انسان ها مربوط می شود. درست است که انتر فیرون برای مقابله با یک نوع ویروس تشریح می گردد اما در کوتاه مدت برای مقابله با دیگر امراض ویروسی نیز تاثیر دارد. اعتقاد دارم با توجه به اینکه بدن مردم افغانستان با دیگر ویروس ها مقابله می کند باعث می گردد تا در کوتاه مدت در برابر کرونا ویروس نیز مقاومت کنند با این حال می توان گفت که تا یک سال بعد از ابتلا به کرونا بدن معافیت دارد

مقشوش: چه شد که آنفولانزای مرغی و خوکی شیوع یافت و چه شباهت ها و تفاوت هایی با کرونا ویروس دارند؟
آنفولانزای مرغی در سال 1997 در هنگ کنگ شیوع یافت که تقریبا تا سال 2006 بیش دویست میلیون طیور تلف شدند و باعث مرگ صدها انسان نیز گردید. آنفولانزای مرغی بسیار خطرناک بود. اگر انسان از مرغ آنفولانزا را بگیرد احتمال کشندگی نزدیک به هفتاد فیصد دارد که بسیار خطرناک تر از ابتلا طیور به همان آنفولانزا هست. پرندگان وحشی نسبت به پرندگان اهلی و خانگی بیشتر ویروس را انتقال می دادند. وقتی انسان به آنفولانزا مبتلا گشت عملا بیماری جهش یافت تا سبب گردید که به بدن انسان دیگر نیز منتقل شود
آنفولانزای خوکی تا 2009 عملا ساختار ژنتیکی و مدل شیوع آن متفاوت بود چرا اگر انسان به آنفولانزا مبتلا می گشت، امکان انتقال بین انسان وجود نداشت. از سال 2009 به بعد آنفولانزای خوکی_ مرغی و انسانی یک جا شدند و جهش ژنتیکی رخ داد. در نتیجه بعد از این جهش در تمام جهان شیوع یافت و به همه گیری تبدیل شد. با این حال در حال حاضر آنفولانزای خوکی از بین رفته است
کرونا ویروس از نگاه ژنتیکی و ساختاری با آنفولانزای مرغی و خوکی بسیار فرق دارد

مقشوش: آیا ویروس کرونا ۲۰۱۲ و ۲۰۰۳ که به نام سارس و مرس یاد می شوند چه ویژگی هایی داشتند و چه تفاوت هایی با کوید 19 دارند؟
کوید 19 از جمله خانواده کرونا ویروس هاست. تا به حال هفت نوع از کرونا در انسان یافت شده است و چهار مورد از این هفت نوع نیز تنها انسان را می گیرد. سارس، مرس و کوید 19 نیز زئونوز هستند
کرونا ویروس جدید از اولین بار در ووهان مشاهده شد. سارس شش فیصد تلفات داشت. مرس نیز 36 فیصد تلفات داشته و کرونا نیز الی پنج فیصد تلفات دارد. بیماری مارس در سال 2002 از کشور چین شیوع یافت و تا سال 2003 بیش از هشت هزار نفر را در هفده کشور مبتلا ساخت. عامل انتقال نیز خفاش بود. مرس در سال 2012 در عربستان شیوع یافت که سندرم تنفسی کشنده خاورمیانه نامیده شد. مرس در دوران حج شیوع یافت و به 27 کشور منتقل گشت. مرس از خفاش و شتر به انسان منتقل شد. تا 2014 بیش از هشتصد نفر را کشت
احمد سهیل احمدی 4/1/21

bottom of page