اتحادیه اروپا و قوانین بد پناهندگی

مقشوش: از آغاز شیوع کرونا تا به امروز چه تاثیرات و نتایجی در زندگی پناهندگان و پناهندگی در اتحادیه اروپا داشته است؟
از آغاز شیوع کرونا تا به حال تغییرات چشم دیدی در روند پناهندگی، قوانین مربوطه و زندگی پناهندگان اتفاق افتاده است. از یک سو پناهندگان بسیار کمی در مقایسه با سالهای گذشته وارد اتحادیه اروپا گردیدند. محدودیت های کرونایی، منع سفر و... عوامل کاهش شدید شمار پناهندگان نسبت به سال 2019 بوده است
در روزهای ابتدایی شیوع کرونا از آنجایی که بحران جدیدی بود و کشورها راه حلی برای کاهش شیوع و مصاب به این ویروس را نداشتند، در نتیجه قوانین جدیدی را تصویب نمودند. در بلجیم، هالند و... چند ماه ثبت نام و پذیرش درخواست پناهندگی منع شده بود. کشورهایی مثل یونان هرچند پیش از شیوع کرونا آماده اعمال محدودیت بودند اما به بهانه کرونا توقف پذیرش درخواست پناهندگی را اعمال نمودند. این اتفاق نقطه منفی در زندگی افرادی برجای گذاشت که دیگر نمی توانستند درخواست پناهندگی بدهند درحالی که به آن نیاز داشتند
در حالی که گفته می شد برای جلوگیری از مصاب به کرونا می بایست دست ها را شست و فاصله گذاری اجتماعی اتفاق بیافتد تا کمتر با دیگر افراد ارتباط داشت اما به خاطر پالیسی ضعیف و بد اتحادیه اروپا بیشتر پناهندگان درکمپ ها زندگی می کنند. در این کمپ ها راهی برای فاصله گذاری اجتماعی وجود ندارد و ماسک کافی نیز توزیع نمی گردد. مواد اولیه برای رعایت بهداشت برای شست و شوی دست ها و... وجود نداشته و ندارد

مقشوش: اتحادیه اروپا با سرعت واکسیناسیون را ادامه می دهد. به نظر شما با توجه به عملکرد فعلی اتحادیه آیا واقعا می خواهند تا پناهندگان را واکسن نمایند و یا سرعت کند فعلی به خاطر پالیسی ها می باشد؟
تا جایی که بنده اطلاع دارم، تمام کشورها بر سر یک پالیسی توافق عمل دارند. خوشبختانه در کشورهای مختلف اتحادیه می خواهند پناهندگان را نیز شامل پلان ملی واکسیناسیون قرار دهند. در یونان، بلژیک، هالند و... واکسیناسیون پناهندگان را به خصوص آنهایی که در کمپ ساکن هستند بر اساس نوبت آغاز نموده اند. اتحادیه اروپا پذیرفته است که در مقابل این بیماری هیچ کس در امان نیست و نباید هیچ کسی را رها نمود. آنها برای محافظت از اتباع خویش نیز می خواهند همه افراد را واکسن نمایند
متاسفانه عده ای وجود دارند که اسناد مربوطه پناهندگی را ندارند که به خاطر موارد مختلفی است. از جمله اینکه آنها درخواست آنها ثبت نشده و یا رد گردیده و حتی در حال بررسی می باشد. در نتیجه واکسیناسیون این افراد مشکل بزرگ هست چرا که بعضی کشورها آنها را در پلان واکسیناسیون در نظر نگرفته اند. همچنین این افراد می ترسند که برای واکسن اقدام کنند چون ممکن دیپورت و اخراج گردند

مقشوش: شورای اروپا در امور مهاجران و تبعید شدگان چه اقدامات عملی و قانونی برای تسهیل زندگی پناهندگان و مهاجران در دو سال اخیر انجام داده اند؟
این شورا یک صد و هفت عضو در کشورهای اروپایی دارد و هدف ما محافظت از بیجاشدگان و پیشرفت در دست یابی به حقوق ایشان در کشورهای اتحادیه می باشد. از دو سال اخیر همکاران ما همواره در تلاش بوده اند تا شرایط پناهندگان را چه در داخل اتحادیه و یا در خارج از اتحادیه اروپا بهبود بخشند
همکاران قضایی ما با وکلایی که در حوزه مهاجرین کار می کنند در کشورهای همکاری های گسترده ای داشته اند. ما به سوالات حقوقی وکلا می پردازیم همچنین سمینارها و کلاس های آموزشی درباره قوانین پناهندگی اروپا برای وکلا برگزار نموده ایم
لازم به ذکر است که درباره پرونده هایی که ما معتقدیم محاکم عمومی در کشور های مختلف آن را به درستی درنظر نگرفته و یا طبق قوانین می توانند نتیجه محکمه را تجدید نظر کنند، با همکاری اعضای شورا این درخواست ها را در محکمه حقوق بشر اروپا و محکمه قضایی اتحادیه اروپا برده ایم و از آن دفاع کرده ایم
در دو سال اخیر در قوانین و پالیسی هایی که قرار هست تا در پارلمان اروپا به تصویب برسند، با وکلای پارلمان، کمیسیون اروپا و کشورهای عضو در تماس بوده ایم و سعی نمودیم تا مخالف مان را نسبت به چنین قوانینی که تخطی از حقوق مهاجرین و حقوق بشر خواهد داشت، تا اندازه ای لابه گیری کردیم و موفق بوده ایم تا تصویر مثبتی از مهاجرین نشان دهیم و در تصویب پالیسی های مثبت نقشی داشته باشیم

مقشوش: پارلمان جدید اروپا پس از انتخابات 2019 چه قوانینی را در حوزه پناهندگان تصویب نموده اند و نسبت به پارلمان قبلی چه تفاوتی در این حوزه دارند؟
این نکته را باید تشریح نمایم که پارلمان اتحادیه اروپا مدل کاری متفاوتی با پارلمان های ملی در اتحادیه دارد. همیشه قوانین و پالیسی ها را کمیسیون اتحادیه اروپا می نویسد و برای تصویب به پارلمان اتحادیه اروپا و شورای اروپا می فرستد. این دو جداگانه قانون را می خوانند، بررسی می کنند و اگر پیشنهادهایی داشته باشند به آن اضافه می کنند. سرانجام شورا و پارلمان در صورتی که توافق کنند آن ماده تصویب می شود
از سال 2019 تاکنون قانون جدیدی در پارلمان اروپا تصویب نشده به خاطر آنکه پارلمان درحال تصحیح و تعدیل قوانین مهاجرتی اتحادیه اروپاست. از سال 2016 که کمیسیون اروپا پیشنهاد تصحیح قوانین را به پارلمان داده، عملا در حال گفتگو بر سر آن قوانین هستند
در پارلمان قبلی هنوز بریتانیا در اتحادیه اروپا حضور داشت و نمایندگانی از آن کشور نیز حاضر بودند. دوم اینکه پارلمان گذشته دو حزب مهم یعنی حزب مردم اروپا و سوشیال دموکرات های اروپا بیشترین کرسی ها را داشته اند. وقتی قرار بود بر سر ماده و پالیسی در پارلمان اروپا تصمیم گیری شود، این دو حزب با توافق با یکدیگر آن را تصویب می نمودند. متاسفانه در پارلمان جدید این طور نیست چرا که کرسی ها متفرق گردیده است و دو حزب مذکور چندین کرسی خویش را از دست داده اند. احزاب راست گرا متشکل از ایتالیا و فرانسه می باشند هر چند در پارلمان قبل جزو اقلیت ها به شمار می رفتند اما متاسفانه در پارلمان جدید در رده چهارم قرار دارند. حتی حزب مردم اروپا نیز نسبت به پارلمان قبلی دیدگاه های راست گرایانه تری اتخاذ می کند
قوانین جدید که از ماه سپتامبر توسط کمیسیون اتحادیه پیشنهاد شده بر خلاف روح یا اصلیت کنوانسیون ژنو است. فضای پناهندگی را تنگ تر می کند و قوانینی هم در آن هست که تاثیرات منفی روی زندگی، حقوق و آینده پناهندگان خواهد داشت. این قوانین هنوز در حال بررسی است و ما هم به لابی گری می پردازیم تا بتوانیم مانع تصویب چنین قوانین ضد پناهندگی شویم

مقشوش: بیش از دو سال از تصویب پیمان جهانی مهاجرت می گذرد، آیا این پیمان تاثیر به سزایی در زندگی و سرنوشت پناهندگان گذاشته است؟
در دسامبر 2018 پیمان جهانی پناهندگان توسط اعضای بیشمار مجمع سازمان ملل تصویب گردید از طرف اتحادیه اروپا فقط مجارستان آن را رد نمود. عملا این پیمان یک پیمان قانونی نیست بلکه بیشتر سیاسی می باشد و کشورها مجبور نیستند که این را عملی نمایند. برخلاف ژنو که از نظر حقوقی و قضایی نیز اهمیت داشت. اما در اینجا مشکل است که کشورها را براساس این پیمان به محاکمه ببریم و آنها را مورد بازخواست قرار دهیم
اولین مجمع جهانی پناهندگان در ژنو در سال 2019 با حضور کشورهای مختلف دنیا من جمله کشورهای عضو اتحادیه اروپا، فعالان و... در سطح بالایی برگزار شد و درباره موضوع مهاجرت و پناهندگی بحث گردید. در این مجمع کشورهای مختلف تعهد نمودند که پلان ها، تغییرات و اقدامات مثبتی درقبال پناهندگان اتخاذ نمایند. به نظرم در این دو سال تاثیرات مثبتی در کشورهای خارج از اتحادیه اروپا به شمول کشورهای آفریقایی و ترکیه اتفاق افتاده چرا که کشورهای اتحادیه اروپا از طریق این پیمان کمک های مالی به این کشورها جهت بهبود وضعیت پناهندگی، اسکان مجدد و... داده اند. اما درباره کشورهای اتحادیه اروپا دید منفی و نگرانی دارم چرا که این کشورها خواسته اند با عملی کردن این پیمان بیشتر تمرکز وضعیت پناهندگان را روی کشورهای خارج قرار دهند. یعنی بار مسولیت را از دوش خود به کشور های سوم بگزارند. در نتیجه اتحادیه اقدامات محدودی طبق پیمان انجام داده است

احمد سهیل احمدی 19.7.21