top of page

جان فشانی رضاکاران برای آموزش دختران افغانستان

چند سال پیش فردی رئیس جمهور افغانستان از طریق انتخابات تقلبی و جنجالی گردید که یکی از دهها شعار او این بود که اگر یک دختر با سواد گردد، نسلها تغییر خواهد کرد. یک شعار بسیار به جا بود که در مدت ریاست جهموری اشرف غنی کاملا برعکس نتیجه داد و ما شاهد این بودیم که به خاطر جنگ و خشونت مکاتب دخترانه یک به یک تعطیل می گردید. بعد از حوادث تابستان سال گذشته هر چند جنگ از افغانستان رخت بر بست اما چون ما به امروز می نگیریم، وضعیت دختران از قبل هم بدتر گردیده است. اگر امروز بخواهیم نصف نفوس افغانستان را از سواد محروم بسازیم، چه نتیجه ای خواهد داد؟ آیا با این عمل تمام نسل های آینده را محروم و محکوم نخواهیم نمود؟ در شرایطی که امروز مکاتب بر روی دختران بسته است و تعداد زیادی از معلمان از افغانستان فرار کرده اند، تنها راهی که وجود دارد، این است که آموزشها به صورت آنلاین و داوطلبانه برگزار گردد. دختران افغانستان چشم انتظار به اقدامات رضاکارانه معلمینی هستند که به رسالت خویش پشت ننموده و در افغانستان مانده اند
خبرنگار مقشوش همراه دکتور شکردخت جعفری مصاحبه دیگری کرده است. دکتور جعفری به عنوان دانشمند و نخبه افغانستان سالها در پوهنتون طبی کابل تدریس می نمودند و امروزه نیز با همراهی جمع دیگری از نخبگان افغانستان در بریتانیا مکتب آنلاینی را در حال ثبت می باشند تا از طریق آن پلی به سوی افغانستان متمدن و آباد بسازند. هر چند این اقدامات تا حدی بر زخم فعلی افغانستان یعنی تعطیلی لیسه های دخترانه مرحمی خواهد بود

جان فشانی رضاکاران برای آموزش دختران افغانستان

مقشوش: بعد از تغییر در حکومت بسته ماندن مکاتب و فضای آموزشی یک مشکل اساسی برای دختران افغانستان بوده و هست. آیا به نظرتان داوطلبان و رضاکارانی که در این مدت خواسته اند به دختران از راه دور آموزش بدهند، موفق بوده اند؟
بله تا حدی که امکانات داشته اند، موفق بوده اند. همچنین توانستند تا اندازه توان خویش به تعلیم دختران بپردازند و نگذارند تا دختران خانه نشین گردند. در این مدت عده ای کلاس های مخفیانه را راه اندازی نمودند. این فعالیت ها عملا باعث ایجاد روزنه امید برای دختران افغانستان گردیده است. کلاس های مخفیانه هم در خانه ها دایر می گردد و هم در بعضی از مکاتب نیز برگزار می شود با این حال نمی خواهم تا بیشتر از این توضیح دهم چون ممکن هست که امنیت آنها به خطر بیافتد
وقتی خود ما خواستیم تا به آموزش دختران بپردازیم، تعداد افرادی که به ما ایمیل زدند و اعلام نمودند که آماده اند تا به ما کمک نمایند خیلی زیاد بود اما وقتی پای عمل رسید، بزرگترین محدودیتی که ایشان با آن مواجه شدند، این بود که منبع درآمد دیگری نداشتند پس باید به دنبال شغلی برای خود می گشتند. اکثر داوطلبان از روی احساسات و نسنجیده جلو آمده بودند پس به همین خاطر نتوانستند آن طور باید و شاید به کمک ما بشتابند. در این زمینه این اتفاق کاملا قابل درک می باشد

مقشوش: آیا نهادهای فرهنگی و آکادمیک بین المللی مثل یونسکو کدام کار عملی برای آموزش دختران انجام داده اند و یا به انتشار اعلامیه ها اکتفا نموده اند؟
نهادهای خارجی عملا فعالیت جدی در قبال آموزش دختران از ایشان ندیدم. آنها در یک سردرگمی به سر می برند. آنها نمی دانند که در حال حاضر در چه وضعیتی باید فعالیت نمایند و وضعیت نامشخص مانع کارهای ایشان گشته است پس نهایت فعالیت آنها محدود به انتشار اعلامیه گردیده و خبری از حرکت جدی از سوی ایشان نیست. با این حال نمی توان ادعا کرد که نهادهای فرهنگی و آکادمیک افغانستان را فراموش نموده اند

مقشوش: چه انگیزه ای سبب شد تا شما و دوستان تان تصمیم بگیرید که مکتب آنلاینی را ایجاد نمایید؟ این پروژه در حال حاضر در چه وضعیتی هست؟
دو هفته بعد از تعطیلی مکاتب دخترانه در افغانستان، تعدادی از دوستان گروهی را تشکیل داده بودند و از من نیز خواستند تا به ایشان محلق گردم و می خواستند تا کاری برای دختران افغانستان انجام دهند. با همفکری به این نتیجه رسیدیم که ما باید از طریق سیستمی به آموزش دختران جامانده از تحصیل بپردازیم که خارج از کنترل امارت اسلامی باشد. بهترین سیستم، یک سیستم آنلاین محسوب می گردد که از طریق آن به دختران آموزش دهیم. چنین سیستمی در دوران شیوع کرونا استفاده شده بود
در ابتدا به بررسی مکاتب آنلاین دیگر پرداختیم که مردم به طور داوطلبانه به آموزش می پرداختند. یک نقطه ضعف در میان تمام این مکاتب آنلاین به طور مشترک دیده می شد، آن نیز این بود که در پایان دوره کدام مدرک معتبری به دانش آموزان اهدا نمی نمودند. در نتیجه گروه ما تمرکز را روی همین مشکل گذاشت
ما تصمیم گرفتیم تا یک مکتب در بریتانیا ثبت نماییم و در سطح استاندارد بین المللی اقدامات لازم را برای آن انجام داده ایم تا بتوانیم از دانش آموزان امتحان بگیریم چه آنهایی که از طریق مکتب ما درس خواهند خواند و یا آنهایی که از طریق دیگر مکاتب تحصیل نموده اند. در آخر نیز یک مدرک معتبر به ایشان اهدا خواهیم کرد با این حال راه بسیار دور و دراز است. تا به حال اساسنامه خویش را آماده کرده ایم، چندین معلم را جذب نموده و دفتری را در کابل دایر کرده ایم. در حال ثبت مکتب هستیم. قرار است نام مکتب پل آموزش برای افغانستان باشد. سایت مکتب نیز در حال پردازش می باشد

مقشوش: دسترسی به اینترنت در افغانستان به دلایل مختلفی از جمله فقر و ضعف زیربناها بسیار مشکل است، مکتب آنلاین شما از چه طریقی می خواهد به دختران آموزش بدهد و چه فکری برای چنین معضلاتی داشته اید؟
ما با گروهی از دوستان در کانادا در ارتباط هستیم. آنها با صاحبان شبکه های تلویزیونی در حال گفتگو هستند تا یک شبکه تلویزیونی ماهواره ای بیست چهار ساعته را در اختیار ما قرار بدهند همچنین آنهایی که به اینترنت قوی دسترسی دارند نیز می توانند از سایت و اپلیکیشن هم استفاده نمایند. می خواهیم برای آنهایی که در نقاط دوردست قرار دارند نیز از طریق سی دی، فلش و توزیع تبلت و کامپیوتر در حد وسع خویش به ایشان آموزش دهیم

مقشوش: چه مواد درسی در مکتب آنلاین شما تدریس خواهد شد؟ آیا مضامین درسی مکتب با معارف افغانستان ارتباط دارد و به چه زبانی آموزش خواهید داد؟
مضامین درسی ما به دو بخش تقسیم می گردد. در یک بخش دقیقا براساس مضامین فعلی وزارت معارف می باشد و دیگری نیز بر اساس مضامین مکاتب بین المللی خواهد بود. دانش آموزانی که به زبان انگلیسی مسلط بوده و بتوانند به این زبان دروس را به پیش ببرند، می توانند از بخش بین المللی استفاده نمایند و آنهایی که توانایی کافی نداشته همچنین می خواهند در افغانستان به تحصیل ادامه دهند نیز از طریق مضامین وزارت معارف می توانند استفاده نمایند

مقشوش: این مکتب از چه زمانی فعالیت های عمومی خویش را آغاز خواهد نمود و چه برنامه هایی دارید؟
ما به زودی فعالیت های آموزشی را با برگزاری یک دوره امتحانی آغاز خواهیم نمود. در آن دوره حدود دوصد دانش آموز صنف دوازده را از تمام افغانستان در نظر گرفته ایم تا از مکتب ما استفاده نمایند و ببینیم که روش آموزش و سایت ما چه معایبی دارد و دانش آموزان چه واکنشی از فعالیت های ما خواهند داشت. پس از شش ماه تا یک سال فعالیت های عمومی را آغاز خواهیم نمود و در دراز مدت نیز فعالیت ها را افزایش خواهیم داد. ما مکتب را برای کوتاه مدت نساخته ایم و با نظر به نیاز جامعه به فعالیت ادامه خواهیم داد. در کنار دروس مکتب می خواهیم به انکشاف فردی نیز بپردازیم تا دانش آموزان توانایی های دیگری هم در خلال مضامین درسی یاد بگیرند

احمد سهیل احمدی
13.6.22

bottom of page