یخبندان پناهندگان

مقشوش:از زمانی که وارد سویدن شدید، چه انگیزه ای سبب شد که برای پناهندگان فعالیت های مدنی و اجتماعی را آغاز نمایید؟
از روزهای اول که وارد سویدن شدم، برنامه هایی جهت آموزش زبان سویدنی، کار و ادغام پناهندگان در جامعه میزبان را آغاز نمودم. اینکه بخواهیم با جامعه میزبان ارتباط برقرار نماییم، یادگیری زبان و یافتن کار کمکی بزرگی به ما می کند. از همان روزهای اول به دنبال این بودم که خودم و دیگر جوانان از چنین برنامه هایی مستفیض شویم و بتوانیم زندگی بهتری داشته باشیم. این انگیزه سبب فعالیت های مدنی و اجتماعی بنده گردید
از جمله اقداماتی که تا به حال داشته ام می توانم به اطلاع رسانی درباره موارد مختلف پروسه پناهندگی از جمله شیوه پرونده سازی، چگونگی ورود به بازار کار و یادگیری زبان اشاره نمایم. بنده شخصا از طریق اطلاع رسانی توانستم به افراد مختلفی که به کمک نیاز دارند، خدمت رسانی کنم. برنامه های ورزشی، فرهنگی و آموزش زبان را نیز برگزار نموده ام
به حیث فردی که تازه وارد سویدن شده بودم، می دانستم که پناهندگان در خارج از وطن خویش چه مشکلاتی در برابر آنها هست. وقتی ما در اروپا به کسی مشوره صحیح بدهیم عملا کمک به حساب می آید چرا که باعث می گردد او انتخاب و اقدامات بهتری را انجام بدهد. تجربه های زندگی فردی خودم کمک کرد تا بهتر به هموطنان خویش مشاور بدهم

مقشوش: انجمن همکاری پناهندگان که شما نیز عضو آن هستید، چه اقدامات برای پناهجویانی که در کمپ هستند انجام می دهد؟
انجمن خانه ای در سویدن در سال 2019 با همفکری تعدادی از افغانان و مردم سویدن ایجاد گردید. بنده درحالی که عضو این انجمن می باشم، به حیث مسئول نیز فعالیت می کنم. یکی از اهداف اصلی انجمن این بود که برای جوانانی که به تازگی به سویدن آمده اند، برنامه هایی را برگزار نماییم
یک گروپ بزرگی از افغانان بدون خانواده در سال 2015 مهاجرت کرده و به سویدن آمدند. این گروپ شامل نه هزار پناهنده بود که در شهرهای مختلف سویدن تقسیم شدند. از مهم ترین چالش های بزرگ مهاجرت می توان به این مورد اشاره کرد. پناهندگانی که تنها زندگی می کنند خیلی زودتر درگیر مشکلات روحی و روانی می شوند. عواملی از جمله زندگی به تنهایی، فشار کار، درس، پروسه طولانی پناهندگی و دوری از فامیل مشکلات روحی و روانی را برجسته تر می کند
براساس هدف اصلی انجمن برنامه های متنوعی برای زمان فراغت پناهندگان برگزار می کنیم تا پناهندگان در خانه تنها نباشند. وقتی آدم در خانه همزبان و هم صحبت نداشته باشد روح او را عذاب می دهد
انجمن بیشتر تمرکز بر مهاجرانی دارد که در جامعه سویدن زندگی می کنند. ما با پناهندگانی که در کشورهایی مثل ترکیه و یونان به سر می برند تماس هایی داشته ایم و مشاوره هایی برای آن پناهندگان انجام داده ایم. ما تصمیم داشتیم تا از کمپ های مختلف اروپایی بازدید نماییم اما به خاطر شیوع همه گیر کرونا عملا فعلا منتفی شده است. می خواستیم در کمپین بزرگ کمک هایی از جمله لباس برای پناهندگان جمع آوری نماییم و به کمپ های پناهندگان ببریم. پناهندگان در آن کمپ ها در وضعیت بسیار بدی به سر می برند و متاسفانه به خاطر شیوع کرونا نتوانستیم چنین کمکی را انجام دهیم و به زودی انجام خواهیم داد

مقشوش: با توجه به تغییراتی که در قانون پناهندگی سویدن در جریان است، بیش از هشت هزار پناهنده ای که از طریق اقامت موقت تحصیلی در کشور زندگی می کنند، در وضع این پناهندگان چه وضعی خواهد داشت؟
گروه بزرگی از پناهندگان افغان که از سال 2015 وارد سویدن شدند، با مشکل بررسی پرونده روبه رو بودند. پروسه پناهندگی ایشان آن چنان طولانی گشت که راه را برای ایجاد مشکلات اجتماعی در جامعه سویدن باز می نمود. احزاب مختلف تصمیم گرفتند که از طریق قانون موقت به جوانان پناهنده اقامت تحصیلی اعطا نمایند. از طریق این قانون به هشت هزار پناهنده افغان نیز اقامت داده شد و طبق قانون می بایست ظرف سه سال آموزش ببینند و قانون به آنها اجازه می داد بعد از این دوره در مدت شش ماه کار دائم بیابند تا اقامت دائم را نیز کسب کنند.
با شیوع کرونا باعث گردید که بخش اعظمی از فرصت های شغلی برای جوانان بسته شود و کمبود کار باقی مانده است. دولت با همکاری حزب سبز پیشنهاد تازه ای به پارلمان فرستاده اند که طبق این پیشنهاد تمام قبولی های دائمی در سویدن را حذف نمایند و مثل کشورهای دیگر اروپایی به هیچ فردی اقامت دائم در قدم اول داده نشود. بعد از تکمیل اقامت موقت سه ساله اگر پناهنده صاحب کار، خانه شخصی، تسلط به زبان سویدنی و آشنایی با وضعیت جامعه داشته باشد می تواند اقامت بگیرد
در بخش دوم این قانون به موضوع اقامت های بشردوستانه اشاره شده است. دولت از طرف فشار احزاب ضد مهاجر این راهکار را بسته کرده بود اما در قانون پیشنهادی جدید برای افرادی که نیاز به اقامت دارند چنین مدل از اقامت نیز داده می شود. هر چند این بخش به افرادی که در سویدن زندگی می کنند اما جواب منفی در پروسه پناهندگی گرفته اند، مربوط نمی شود. این بخش مربوط به افرادی است که پس از این وارد سویدن می گردند. احزاب مختلفی مخالف این قانون هستند
به طور کل این قانون برای پناهندگانی که به تنهایی به سویدن آمده و از طریق اقامت موقت تحصیلی زندگی می کنند تاثیر بسیار مثبتی خواهد گذاشت

مقشوش: از آنجایی که شما با پناهندگان بسیاری در ارتباط هستید، آیا آنها با قوانین فعلی پناهندگی در سرتاسر اروپا چقدر آشنایی دارند؟ قوانین فعلی پناهندگی از نظر حقوق با کنوانسیون ژنو 1951 مطابقت دارد یا خیر؟
معلومات در موارد مختلف قوانین پناهندگی در اروپا مشخصا مربوط به سعی و تلاش فرد دارد. بدون شک فعالین در سرتاسر اروپا تلاش دارند تا معلومات به مردم تقدیم نمایند. اما اینکه مردم چه واکنشی داشته باشند و برای چه هدفی به اروپا آمده اند بحث دیگری است.
به باور بنده اکثر پناهندگان از قوانین پناهندگی مثلا در سویدن آگاه هستند. مهم این هست که آیا می توانیم کاری کنیم که مردم به قانون احترام گذاشته و از طریق آن به پیش بروند یا خیر؟ متاسفانه بخشی از مردم به خاطر مفکوره های گذشته تلاش به تحصیل نمی کنند. وظیفه هر پناهنده یادگیری قوانین کشور میزبان است
قوانین فعلی از نظر حقوقی با کنوانسیون 1951 شباهت های بسیاری دارد اما در آن کنوانسیون تلاش کرده اند که از پناهنده و پناهنده شدن تعریف درستی نمایند. امروز کشورهای اروپایی تلاش دارند تا اقامت های دائمی را حذف نمایند. به آهستگی اروپا به این نتیجه رسیده است که به پناهندگان اقامت دائم ندهند. در کوانسیون مذکور به طور مشخص اقامت ها به دسته های مختلفی تقسیم شده است. مهم ترین تفاوت امروز با آن کنوانسیون تلاش برای حذف اقامت دائم در مسیر پناهندگی است

احمد سهیل احمدی 24.4.21