تصویر روزمره افغانستان

مقشوش: مهم ترین موانع عکاس خبرنگاری ( فتو ژورنالیزم ) در افغانستان چه می باشد و رسانه های داخلی و بین المللی تا چه اندازه از این فعالیت ها استقبال می کنند؟
بله در افغانستان رشته عکاس خبرنگاری را از سالهای نه چندان دور به طور جدی وجود دارد و این رشته کاری بسیار رو به رشد نیز می باشد. خوشبختانه این رشته مورد توجه نیز قرار گرفته است اما موانع مختلفی نیز وجود داشته از جمله می توان به عدم آشنایی و کمبود آگاهی اشاره کرد چرا که عکاس خبرنگاری در کشور عمر کمتر از بیست سال دارد. محدودیت های مختلفی مثل ناامنی و مخالفت بافت های سنتی جامعه نیز بر سر راه عکاس خبرنگاران وجود داشته و دارد
حکومت سابق هیچ گاه حمایتی از عکاس خبرنگاران انجام نمی نمود همچنین در بیشتر مواقع اجازه دست یابی آزادانه به اطلاعات را نیز نمی داد. در برخی حوادث و موقعیت ها ممکن بود که اجازه دهند تا گزارش به صورت متنی منتشر گردد اما نمی گذاشتند تا عکسی گرفته شود. بحث ممنوعیت دست یابی آزاد به اطلاعات در امارت اسلامی نیز سخت تر شده و در این مدت بحث منافع ملی باعث می گردد تا امارت اسلامی کمتر اجازه بیان آزادانه وقایع را بدهد. این موضوع در حکومت سابق کمتر اهمیت داشت. این ترس در هر دو حکومت وجود داشته که انتشار اخباری امنیت کشور را برهم بزند
امنیت جانی برای خبرنگاران و به خصوص عکاس خبرنگاران در این سالها بسیار مورد اهمیت بوده و امنیت شغلی نسبتا ضعیفی نیز وجود داشته است. مشکلات مالی و جنگ ها باعث می گردد تا عکاس خبرنگاران کمتر بتوانند به وقایع مختلف در خارج از شهرها بپردازند
رسانه های افغانستان در ابتدا استقبال خیلی کمرنگ و گاهی غیر حرفوی با عکاس خبرنگاران داشتند. رسانه ها احترام کافی به حق طبع و نشر عکس نمی گذاشتند و بعد از تصویب قانون کاپی رایت نیز به این قانون توجه ای نگردید در نتیجه بدون ذکر نام از تصاویر استفاده می گردد. همچنین رسانه ها کمتر عکاسان با تجربه را استخدام می نمایند
استقبال و ارتباط ضعیف رسانه های داخلی به دو دلیل عمده مربوط می گشته، اول ناآشنایی نسبت به این رشته می توان اشاره کرد و همچنین موضوع نبود استقبال مالی رسانه ها نیز عامل مهم دیگری بوده است. به مرور زمان؛ عکاس خبرنگاری در افغانستان از اهمیت بیشتر برخوردار گردیده و جایگاه خود را منحیث یک حرفه به دست آورده است. امروزه کمی رقابت میان رسانه ها در این حوزه بیشتر شده و عکاس خبرنگاران افغان نیز با تجربه تر گردیده اند. اشتراک در نمایشگاه های بین المللی و ارتباط با عکاس خبرنگاران خارجی نیز بی تاثیر نبوده است
رسانه های بین المللی در اوایل همکاری کمتری با عکاس خبرنگاران افغان داشتند. ناآشنایی و تفاوت پالیسی ها باعث می گردید تا رسانه های بین المللی از عکاسان خارجی بیشتر استفاده کنند. با این حال رفته رفته ارتباط و همکاری رسانه های بین المللی با عکاس خبرنگاران ما بیشتر شده است. این امر هم به این خاطر هست که تجربه عکاس خبرنگاران افغان بیشتر شده و همچنین با توجه به شرایط خاص موجود در کشور عکاس خبرنگاران خارجی کمتر اشتیاق دارند تا به افغانستان بیایند

مقشوش: چه شد که تصمیم گرفتید تا صفحه ای برای انتشار تصاویر عکاسان افغانستان ایجاد کنید و چرا این نام را انتخاب کردید؟ چه استقبالی از آن تاکنون شده است؟
ارتباط من با رشته عکاس به صورت اتفاقی بود. در آن سالها که به تازگی تدریس این رشته در پوهنتون های افغانستان آغاز گردیده بود و یکی از دوستانم نیز می بایست این رشته را در دانشگاه می خواند اما هیچ علاقه ای نداشت. برای آنکه به او ثابت نمایم که این رشته چه ارزش هایی دارد، در نتیجه به مطالعه و بررسی رشته پرداختم و همین اتفاق باعث علاقه بیشتر من به عکاسی گردید. در آن زمان به این نتیجه رسیدم که عکاسی و عکاس خبرنگاری در افغانستان می بایست بیشتر مورد توجه گردد تا چهره بهتری از کشور در جهان به نمایش درآید چرا که در بیشتر مواقع تنها تصاویر جنگ و خشونت منتشر می شود اما افغانستان زیبایی ها بسیاری دارد
از طریق این صفحه می خواستم یک مرجع اساسی برای عکاسان افغانستان باشم تا آنها را تشویق به فعالیت نمایم. در درازمدت نیز فرصتی برای معرفی بهتر افغانستان و ایجاد رقابت میان عکاسان افغان فراهم نمایم
انتخاب نام " افغانستان روزمره" به دو دلیل بود. دلیل اصلی این است که چنین صفحاتی درباره دیگر کشورها و مناطق نیز وجود دارد. اولین بار عکاس آمریکایی با سفر به آفریقا و انتشار تصاویر متفاوت در آنجا صفحه ای با نام "آفریقا روزمره" ایجاد کرد و چنین موضوعی در دنیا بسیار محبوب و معروف گردیده است هر چند چنین صفحه ای درباره افغانستان نداشته ایم. همچنین با انتخاب این نام می خواستم تا به زندگی روزمره و عادی مردم افغانستان بپردازم
هر چند در روزهای اول عکاسان اعتماد کمتری به صفحه داشتند چرا که نگران بودند که ما به حقوق مولف احترام نگذاریم اما به آرامی اعتماد و استقبال از صفحه بیشتر شده است. امروزه عکاسان افغان با اشتیاق در موضوعات مختلف با ما همکاری می کنند و به عنوان یک برند شناخته شده ایم

مقشوش: دوست دارید تا چه تصویری از افغانستان در عکسهایتان به جهان نشان دهید؟
از دیدگاه من این یک موضوع جنجالی و در عین حال یک ادعای خیلی سخت و مسووﻻنه است اما من به این باورم که هر آنچه در واقعیت سهم بیشتری داشته باشد و در عین حال دیگر عکاسان به طور فراگیر به آن نپرداخته اند، در نتیجه می خواهم در تصاویر به آنها بپردازم. بیشتر عکاسان به تصاویر جنگ و یا آثار باستانی در ولایات محدودی مثل بامیان و هرات پرداخته اند در حالی که دوست دارم به جامعه، طبیعت، بافت های اجتماعی، سنت های قبیله ای، تفاوت ها موجود و درکل یک تصویر متنوع از وطن را به جهان نشان دهم
پس از تغییر حکومت که به نظر می رسید امنیت بهتری در کشور فراهم شده است، توانستم به ولسوالی هایی سفر کنم و تصاویری را ضبط نمایم که برایم خودم عجیب و شگفت آور بوده است. هرچند انتحاری های اخیر امید به امنیت را کمتر کرده است

مقشوش: دوست دارید از چه نوع رنگ بندی در تصاویرتان استفاده نمایید؟
بستگی به شرایط دارد که در چه موقعیتی عکس بگیرم با این حال معموﻻ تنوع رنگ ها در عکس ها را خیلی دوست دارم چون جلب توجه بیشتر می کنند. اما بیشتر از موقعیت هایی عکس برداری می کنم که نور کمتری وجود دارد

مقشوش: دوست دارید بیشتر در چه لوکیشن ها و موقعیت هایی عکس برداری نمایید؟
بیشتر علاقه دارم تا در قریه ها و اطراف شهر فعالیت نمایم چرا که مناظر جالب، معماری سنتی و طبیعت زیبایی دارد اما عکاسان کمتر به آنجا پرداخته اند

احمد سهیل احمدی
7.5.22